بخشی از متن فایل word مقاله دو اصطلاح ستاره‌شناسي و کيهان‌‌شناسي باستان در گزيده‌هاي زادِسپَرَم قرائت واژ? مبهم ائفقثجظ در عبارت ائفقثجظ ل‌تسوظ‌ا و بررسي مفهوم عبارت “se kan?rag ? g?h?n” (سه کنار? گيهان) در متن پهلوي گزيده‌هاي زادِسپَرَم (فصل 34: بندهاي 25 و 28) :
سال انتشار : 1393
تعداد صفحات :38
در این مقاله دو اصطلاح فنّی در متن پهلوی گزیده‌های زادِسپَرَم بررسی می‌شود. ابتدا قرائت رایج واژ ائفقثجظ (فصل 34: بند 28) به صورتnisrk/nisrg نقد و بررسی شده است که، نخستین بار، آن را زنر (1955: 345) با این خوانش به معنی «آغازین» ارائه کرد و سپس ژینیو و تفضّلی (1993: 120) نیز آن را پذیرفتند.nisrg واژه‌ای تک‌بَسامَد (منفرد) در زبان پهلوی است که با اصلاحی ناچیز میتوان آن را به‌صورت اخقثجظ (wahrg: بهاری) تصحیح و به همراه واژ paymng به صورت انداز میانگین/ اعتدالی بهاری ترجمه کرد. سپس، در جست‌و‌جوی تفسیری قانع‌کننده از مفهوم عبارت “se kanrag ghn” (فصل 34: بند 25)، این عبارت با عبارات مشابه موجود در مدارک باستانی نجومی و کیهان‌شناسی به زبان‌های اَکَّدی (متن‌های موسوم به اسطرلاب‌ها و الواح میخی مُل‌آپین)، سنسکریت (براهمنه‌ها) و لاتین (خطابه در باب خورشید توانا از یولیانوس، امپراتور مهرپرست روم)، مقایسه و عبارت یادشده به عنوان اصطلاحی فنّی معرفی شده است که به الگوی مشهور «تقسیم‌بندی سه‌بخشی آسمان (به نواحی جنوبی، میانی و شمالی)» در کیهان‌شناسی مشرق‌زمین باستان اشاره دارد.