فایل word مضامين تعليمي در ديوان رودکي سمرقندي | WORD
رودکی انسانی شادخوار و دم‌غنیمتی بوده‌است، در واقع، اندوهی حزن آلود و ناشی از خردورزی در اشعارش نمایان است. مهمترین دغدغه‌ی رودکی، سعادتمندی است و تنها راه سعادتمندی از نظر وی، آراستگی به دانش، حکمت و اخلاق، آن هم در جامعه‌ای اخلاق‌مدار و خردمند است پس مضامین تعلیمی نزد رودکی به عنوان «پدر شعر فارسی» و «شاعر تیره‌چشم روشن‌بین» صبغه‌ی غنایی و هنرمندانه همانند مطربان شادی‌آفرین و نیز مصلحانه و اجتماعی همانند اندرزهای پدرانه دارد.
فایل word اخلاقِ تجاري در ادب فارسي | WORD
ار و دوری از ضرر و زیان مفید است. ازاین‌رو در کلام آنها بایدهای فردی و تجاری‌ای همچون خوش‌اخلاق بودن، هشیار و قانع و امانت‌دار بودن، شرایط خریدار و فروشنده، کیفیت و چگونگی کالاها، آگاهی از نیاز شهرها و... دیده می‌شود. علاوه بر این موارد، نبایدهای فردی و تجاری‌ای مانند کم‌فروشی و گران‌فروشی نکردن، سوگند نخوردن و دروغ نگفتن، نسیه ندادن، شریک نداشتن و... نیز در گفتار آنها وجود دارد که با رعایت آنها، دنیا و آخرت بازرگانان و تجار بهبود می‌یابد.
فایل word بررسي اثرپذيري کتاب لطايف الطوايف در مؤلفه‌هاي اخلاقي و تربيتي از کتاب اخلاق محسني با نگاهي به نظري? دور هرمنوتيکي | WORD
ات باید این واقعیت را در نظر بگیریم که در دوران حکومت سلطان حسین بایقرا دور اول هرمنوتیک آموزه‌های اخلاقی به‌صورتی آرمانی در کتاب اخلاق محسنی انعکاس یافته است. این آموزه‌ها در امتداد نهادینه شدن خود در دور دوم، زمان تألیف کتاب لطایف الطوایف، نه از دیدگاه آرمانی بلکه از دیدگاهی پدیدارشناسانه به طرح واقعیت‌های عینی اخلاق پرداخته است. علی صفی به زبان طنز و مطایبه نشان داده است که قواعد آرمانی اخلاق در بطن واقعیت‌های جامعه دچار دگرگونی می‌شوند.
فایل word ادب دادوري در حکايت‌هاي منظوم و منثور ادبيات فارسي | WORD
به آداب و اخلاق قاضیان پرداخته است. در این میان کتاب‌های سیاست‌نامه، لطایف الطوایف و گلستان سعدی بخش بیشتری از حکایت‌های خود را به این موضوع اختصاص داده‌اند. همچنین 25/81درصد آموزه‌ها به اخلاق اجتماعی قاضیان و تنها 75/18درصد آن به اخلاق فردی آنها پرداخته است؛ از این میان بوستان سعدی، دیوان پروین اعتصامی، چهارمقاله و نصیحه الملوک غزالی بیشترین سهم استفاده از اخلاق اجتماعی، و مثنوی معنوی و لطایف الطوایف بیشترین سهم استفاده از اخلاق فردی را دارند.
فایل word آموزه‌هاي زهدي و اخلاقي در شعر قرن چهارم با تکيه بر اشعار کسايي | WORD
هارم به بعد، به تدریج تعلیمات دینی و زهدی شروع می‌شود و شاعران کم و بیش در سروده‌هایشان به آموزه‌های اخلاقی با رنگ دینی اشاره می‌کنند که نمونه واضح آن سروده‌های کسایی است. در این مقاله سعی شده تا ضمن آوردن نمونههایی از آثار اخلاقی هر دوره، نوع تعلیمات اخلاقی صرف و اسلامی و میزان بسامد فضایل و رذایل اخلاقی ابتدا در ادبیات دوره باستان و عهد ساسانی، سپس سه قرن اول هجری و در نهایت در شعر شاعران قرن چهارم به خصوص ابوشکور بلخی و کسایی بیان شود.
فایل word اندرزنامه، رسالة تعليمي تازه يافته از بسمل شيرازي | WORD
ر تدوین نشده و اندرزنامه‌های ناشناخته و مجهول‌القدر بسیاری وجود دارد. یکی از این اندرزنامه‌های ارزنده، اندرزنامه علی اکبر نواب شیرازی، ادیب و شاعر ایرانی سده سیزدهم قمری، معروف به بسمل است. از این اثر، سه دست نوشته (و عکس) در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران باقی مانده است که تاکنون تصحیح و چاپ نگردیده است. این پژوهش با نگاهی کوتاه به اندرزنامه‌نویسی در ادب فارسی، به معرفی نسخه‌های خطی باقی مانده از این اثر، به همراه تحلیلی کوتاه از آن پرداخته است.
فایل word بررسي مدارا، تساهل و تسامح در قصايد ناصر خسرو | WORD
ک کند. نویسندگان مقاله درصددند تا تحمّل و مدارا را به عنوان یکی از الگوهای اخلاق اجتماعی در قصاید حکیم ناصرخسرو قبادیانی بررسی و تحلیل کنند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که موضوع مدارا، به شکل‌های گوناگون از سوی شاعر خِرد به تصویر کشیده شده است. علی رغم سفارش‌های این شاعر به رعایت تحمّل و مدارا، به علّت غلب تعصّب، تحجّر، جزم‌اندیشی و... گسترش آن در جامع عصر ناصرخسرو، امکان‌پذیر نبوده‌است و سرانجام کار شاعر به حذف، راندن و تاراندن انجامیده است.
فایل word بررسي تاريخ‌محور تحول موضوعات شعر تعليمي قرن چهارم تا هشتم | WORD
بر حفظ بیشتر اندرزهای مشترک سده‌های پیشین، اندیشههای تعلیمی جدیدی بنا به نگرش‌های تعلیمی به شعر تعلیمی‌عرفانی فارسی افزوده شده است. در این مقاله با مطالع اکثر شعرهای این چند قرن، ادبیات تعلیمی‌اندرزی این دو دوره (سبک خراسانی و سبک عراقی) بررسی و مقایسه شده است. نتیجه این است که شعر تعلیمی با ورود عرفان و تصوف، غنای بیشتری می‌یابد و به نگرش‌های آسمانی و دگرگونی دست می‌یابد و از این راه، کمیت و کیفیت اندرزها و تعلیم اخلاقیات متعالی می‌شود.
فایل word فضيلت صبر در ادبيات تعليمي | WORD
دباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاومت برای گشایش است که در آموزه‌های دینی سابقه داشته و در نزد بزرگان ادب فارسی با سه گرایشِ اخلاق دینی و انسانی در آثار شاعرانی چون فردوسی و سعدی و با گرایش اخلاق فیلسوفانه در آثار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگران و بالاخره با گرایش اخلاق عرفانی در نوشته‌های سنایی،عطار،مولوی، عزالدین‌کاشانی،حافظ و جامی آمده که تفاوتهایی با هم دارند. در این نوشتار نمونههایی از نظم و نثر آنها در مورد صبر بررسی می‌شود.
فایل word اخلاق زيستن از نگاه ناصرخسرو | WORD
ان روانی پشت‌سر خواهد گذاشت. درنگ در خویشتن نیز انسان را با کارکرد خویش در هستی (دریافتِ لحظه‌های زندگی، تلاش و کوشش، خواستن به قدر ضرورت و کفایت، زیستِ اینجایی‌ـ اندیش آنجایی و تعامل/پیوند با دیگران) آشنا می‌سازد. این منظر، آدمی را به دست یافتن به زندگیِ کیفی رهنمون خواهد ساخت. زندگی با اتکا به اخلاق زیستن، به پوچی و بی‌معنایی گرفتار نخواهد شد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیل محتواست و تاکنون اثری با این رویکرد در خصوص ناصرخسرو نوشته نشده است.
فایل word اخلاق و مولّفه هاي سنّتي و معاصر آن در شعر نيما | WORD
لاق» است. اخلاق در این دوره، در کنار مضامین سنّتی خود، مولّفههای جدیدی را که حاصل تجربه مدرنیته و به موازات آن تغییر ساختارهای اجتماعی و روابط بین فردی است، تجربه کرد؛ مولّفههایی مانند وطنپرستی، انساندوستی، آزادی و ... . این مقاله سعی دارد در کنار پرداختن به مضامین سنّتی اخلاق در شعر نیما، به بررسی مولّفههای تازهای که نتیجه این دگرگونی فکری و ادبی است، در شعر او به‌عنوان مطرحترین نظریهپرداز این تغییر و تحوّل بپردازد.
فایل word تحليل انديشه ها و اندرزهاي اخلاقي گرشاسب‌نامة اسدي در موضوع سياست مُدُن | WORD
عیت و تدبیر است. همچنین روش انتخاب درباریان و صاحبان مشاغل مهم، چگونگی رفتار متقابل شاه و رعیت، بسط اندیشههای اخلاقی و تدبیر در کار سپاه هنگام صلح و جنگ از دیگر اندیشههای اوست. اندرزهای اسدی همگی اخلاقمحور هستند و در بخش خطاب به شاه و امیر به رعایت اخلاق دادگری و رادمردی شاه و رسیدگی به امور لشکر سخت توجه کرده است. بر اساس استخراج و تحلیل چنین اندیشهها و اندرزهایی در گرشاسب‌نامه، میتوان منظومه اخلاقی اسدی در سیاست مدن را به دست داد.
فایل word جوانمردي، مترادف ها و مؤلفه هاي آن در متون عرفاني | WORD
و نیز یافتن معانی مؤلفه های جوانمردی در متون عرفانی است.
از بررسی متون عرفانی به شیوه کتابخانه ای این نتیجه به دست آمد چنانکه اصول اعتقادی و بیشتر فروع رفتاری صوفیه، برگرفته از تعلیمات دین مبین اسلام است، این سجیّه اخلاقی نیز از آموزه‌های قرآن مجید، احادیث نبوی و ائمه گرفته شده است و مهمترین مؤلفه های آن ندیدن خود، انصاف دادن و انصاف نخواستن، بخشش و بخشندگی، امانتداری، پاکدامنی و وفای به عهد، عیب پوشی و نگهداشت حرمت سالمندان و اکرام مهمان است.
فایل word آميختگي ادبيات تعليمي با ادبيات عرفاني در تمهيدات عين القضات همداني | WORD
عرفانی به شمار می‌رود اما از آنجا که به بیان شرایط سلوک و آداب مرید و خصایص پیر می‌پردازد، مبانی تعلیمی بسیاری را بیان کرده است. صوفیه که به واقع هدف خلقت را محبت و عشق‌ورزی می‌دانند، محبت به انسان را زمینه‌ساز محبت خداوند به شمار می‌آورند؛ این گونه است که در تفکر صوفی، تعلیم هم با محبت گره می‌خورد و در حقیقت، آداب شناخت و خودسازی و حقیقت جویی همگی برگرفته از عشق و برای وصول به محبت است. در این مقاله جنبه‌های تعلیمی این اثر گرانقدر بررسی شده است.
فایل word اخلاق در مطلع الانوار اميرخسرو دهلوي | WORD
سرو در مطلع الانوار با مشرب اخلاق عارفانه به آموزه‌های اخلاق فردی مانند شناخت هدف خلقت آدمی، خودشناسی، معرفت خداوند متعال، اخلاص، دنیاگریزی، خلوت، همت، پیروی از پیر و قناعت دعوت کرده است.
وی در اخلاق اجتماعی (با تسامح در تفکیک عناصر اخلاق فردی و اجتماعی) به سخاوت، احسان، امانتداری، احترام به پدر و مادر، حفظ جوارح از گناه و تعدّی به دیگران، آداب دوستی و مانند آنها پرداخته است.
در مجموع اخلاق در «مطلع الانوار» را میتوان اخلاق عملی تلقی کرد.
فایل word کارکردهاي تعليمي و اخلاقي عناصر چندمعنايي در شعر اخوان با تکيه بر عنصر نماد | WORD
مفاهیم تعلیمی و اخلاقی را باید در پس‌زمین شعر مشاهده کرد. برای این کار باید اسلوب عمد بیان غیرمستقیم در شعر نو را در نظر داشت. نماد عمده‌ترین شگرد هنری شاعران نوپرداز در بیان معنی در شعر معاصر به شمار می‌آید. پژوهش حاضر بر آن است تا بُعد تعلیمی و اخلاقی شعر مهدی اخوان ثالث را به بحث بگذارد و چگونگی تبلور یافتن غیرمستقیم و ضمنی مضامین اخلاقی همچون: ظلم‌ستیزی، جهل ستیزی، وطن‌خواهی، اعتراض و انتقاد به وضع موجود و... را در قالب نماد در شعر او نشان دهد.
فایل word بررسي نمود ادبيات تعليمي در شعر اخوان ثالث | WORD
یسته شده است. در این مقاله سعی بر آن است که جلوه‌های ادبیات تعلیمی، در اشعار اخوان بررسی شود. به همین منظور با راهبرد توصیفی، به نمود ادبیات تعلیمی در چهار مجموع ارغنون، تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم، سال دیگر ای دوست ای همسایه و زمستان پرداخته شده است. هدف این پژوهش ارائ نمونههایی از ادبیات تعلیمی در این مجموعه‌ها، بررسی فراوانی و دسته‌بندی آن‌هاست. به‌طور کلی، نمودهای تعلیمی در اشعار این مجموعه‌ها در حیط فلسفی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی است.
فایل word رويکرد اخلاقي منظومه‌هاي بزمي خواجوي کرماني | WORD
ؤثّر است. باید اذعان کرد بسیاری از آثار ادبی ما هم به بیان عناصر، مؤلّفه‌ها و مضامین اخلاقی پرداختهاند و این تنها مختص ادبیات تعلیمی و یا عرفانی نیست و در انواع دیگر از جمله ادب غنایی و منظومه‌های بزمی نیز به چشم می‌خورد. خواجوی کرمانی شاعر بزرگ زبان فارسی نیز در آثار تعلیمی، حماسی، غنایی و از جمله منظومه‌های بزمی و دیوان خود به تناسب، مصادیق فضایل و رذایل اخلاقی را بیان کرده‌است. این پژوهش قصد دارد به نقد اخلاقی منظومه‌های بزمی خواجو بپردازد.
فایل word چهرة علم در آينة ادب عرفاني | WORD
ه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx : تعداد صفحات : 21در گنجینه ادبی عرفانی ایران، از برخی مباحث مفهومی، چون علم و معرفت سخن به میان آمده است که در آن باره میتوان به بررسی تعاریف و رویکردهای فراوان عرفا و صوفیه پرداخت. در این نوشتار کوتاه، ناچاریم با گذر از تعاریف و دستهبندی‌های علوم، به نمونههایی از آرای صوفیان و عرفا نسبت به موضوع و از سویی دیگر، به تمایز و گاه تقابل آن با دیگر علوم رایج اشاره کنیم تا مرزهای هر دو سو تا حد امکان تبیین گردد.
فایل word مؤلفه‌هاي تعليم‌وتربيت مطلوب در گلستان سعدي | WORD
هایی تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی است. این مقاله از جمله پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوز مطالعات علوم انسانی است که به روش کیفی و با «راهبرد داده‌بنیاد» انجام شده است. در این روش، پس از گردآوری دادههای کیفی، مفاهیم مرتبط شناسایی شد. با دسته‌بندی، مقایس مفاهیم و حذف موارد تکراری، مؤلفه‌های مورد نظر ترسیم شد. در پایان این فرایند، پایه‌های اصلی نظری «تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی» شامل 68 مفهوم در قالب 14 مؤلفه تشکیل گردید.
فایل word مکتب اخلاقي خيام اصالت فايده و گريز از خودکامگي در رباعيات خيام | WORD
ه برد؛ مکتبی که اگر با مکتب های امروزی قیاس شود بیشترین شباهت را با اصول مکتب «اصالت فایده» دارد؛ در مکتب اخلاقی او، نیکی یا بدی امور، بستگی به پیامد آنها و این‌که چه میزان خوشی ایجاد می‌کنند دارد و به عقاید عمومی و تفاسیر متعدد آن وابسته نیست. خیام از اهمیت و منفعت آزادی‌های فردی برای پیشرفت جامعه به خوبی آگاه بود؛ به همین روی، در رباعیات خود کوشید فضای جمود فکری را که بر جامعه حکم‌فرما بود، در هم شکند و روحیه تساهل و مدارا را تقویت کند.
فایل word حکمتهاي تعليمي مشترک در شعر رودکي و سعدي | WORD
ه نشان می دهد شعر او گنجینه ای از اندیشه، فکر، پند و حکمت است. شیخ اجل سعد ی ش یرازی نی ز با زبانی بس یار برجسته، سخنان خود را به مضامین حکیمانه می آراید. نگارندگان این نوشتار به بررسی اجمالی اندیشههای حکیمانه مشترک این دو شاعر بزرگ در محورهای ناپایداری دنی ا، غنیمت شمردن حال، ناگزیری از مرگ، مکافات عمل و... پرداختهاند. از این رو مبحث اصلی نوشتار حاضر، مضامین حکمی مشترک رودکی و سعدی است که به رغم وجود نمونههای قابل توجه، گویا تاکنون مغفول واقع شده است.
فایل word پژوهشي در قصيدة شينيه «جلاء الرّوح» جامي ازديدگاه ادبيات تعليمي | WORD
علیمی فارسی دارد. دیوان جامی از نظر دارا بودن درون مایه های حکمی و مفاهیم پندگونه در خور توجّه است. قصیده «جلاءالروح» او مشهور به قصیده «شینیه» که از اقبال ویژه ای برخوردار است، سرشار از آموزه‌های حکمی و تعلیمی است که در آیینه آن می توان مضمون پردازی اخلاقی و اندیشه ورزی حکمی و پند گونه خاقانی را به آشکارا دید. هدف از نگارش این مقاله، تبیین تعالیم حکمی و تربیتی و آموزه های اخلاقی از طریق کندوکاو در قصیده شینیه «جلاء الروح» جامی است.
فایل word روضه الانوار عباسي، نظامنامة اخلاق حاکمان در عهد صفوي | WORD
ترین نصیحه الملوک عهد صفوی و تبیین جایگاه اخلاقی "حاکم" به عنوان اساسی‌ترین شخصیت موجود در این اثر ارزشمند است. از آنجا که حاکم و حکومت اخلاق مدار، می‌تواند یکی از بن مایه های مهم ادب تعلیمی فارسی در هر دوره ای محسوب می‌شود، توجه به جایگاه خاص حاکم و حکومت در این اثر ارزشند تعلیمی و بررسی تطبیقی آن با برخی از آرای خواجه نظام الملک توسی و فارابی، حائز اهمیت است هدف از این بررسی تبیین جایگاه حقیقی روضه الانوار عباسی در سنت اخلاق نامه نویسی ایران است.
فایل word تأثيرپذيري گلستان سعدي از آموزه هاي تعليمي قابوس نامه | WORD
ری از مسائل حکمی و اخلاقی از آن تأثیر پذیرفته است. اگر از دریچه ادبیات تعلیمی به کتاب گلستان و قابوس نامه بنگریم، به گنجینه ای سرشار از مواعظ مشترک و حکم مشابه و نکات ارزشمند تربیتی یکسان برخواهیم خورد که هر یک می تواند سرلوحه زندگی علمی و عملی بشر قرار گیرد. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی، به بررسی گلستان سعدی و قابوس نامه از دیدگاه ادبیات تعلیمی می‌پردازد تا در پایان بتوان از میزان تأثیرپذیری سعدی از قابوس نامه در خلق گلستان همیشه خوش وی آگاه شد.
فایل word ارزش هاي تعليمي امثال شاهنامه | WORD
ز بعد از فردوسی،گویندگانی گمنام در جمع بندی ماجراها در طول قرن‌ها ساخته اند. این مقاله بر آن است تا با اشاره مختصر به گونه های اول و دوم، به گونه سوم به شکل مبسوط بپردازد چه مثل های برآمده از شاهنامه در ادبیات عامیانه، اغلب کارکردی تعلیمی دارند و ایرانیان در طول قرن ها که از خلق شاهنامه و حماسه و اسطوره می‌گذرد، قضاوت خویش را در مورد این شخصیت ها به شکل عمومی و در دل این امثال بازگفته‌اند که همه حکایت از نفوذ عجیب این داستان ها در دل و ذهن آنها دارد.
فایل word لحن تعليمي در ديوان حافظ | WORD
اشعار او معرفی می‌گردد و انواع لحن تعلیمی در غزلیاتش بررسی و تحلیل می‌شود. بررسی غزلیات حافظ در محور افقی و عمودی بر اساس روش توصیفی- تحلیلی نشان می‌دهد که حافظ از گونههای مختلف لحن در ابیات تعلیمی بهره برده است اما لحن او در برابر عموم مخاطبانش، اغلب غیرتحکمی و خیرخواهانه است. او بیشتر از طریق گزینش واژگان مناسب و دقت در نحوه چینش آنها و هماهنگ کردن موسیقی کلام و بهره‌گیری از انواع تکرارها به ایجاد لحن تعلیمی مورد نظرش دست یافته است.
فایل word مقايسة چگونگي انعکاس ادبيات تعليمي در اشعار نو و سنتي نيمايوشيج | WORD
به صورت نتیجه گیری بیان شده تا حدی که بعد تعلیمی شعر بر عناصر دیگر برتری یافته است اما در اشعار نو، تعالیم اخلاقی در پشت زمینه شعر قرار گرفته است و با عناصر دیگر مثل عاطفه، تصویر، روایت، گفت‌و‌گو، تجربه شاعرانه و... آمیخته شده است و گاه نمی‌‌توان تعالیم مورد نظر شاعر را به صورت مستقیم از شعر جدا کرد. این موضوع بیشتر به دلیل وحدت ارگانیک و رشد اندام وار شعر نو اوست که شاعر تنها به قصد تعلیم و بیان اندیشه، جریان شعر را آگاهانه و از پیش تعیین نکرده است.
فایل word بررسي اشعار تعليمي کودک و نوجوان در ادبيات معاصر | WORD
ته اند، امّا در دوره کنونی بیشتر شاعران کودک به این مسأله، توجه کرده اند.
مهم ترین موضوعات شعر کودک و نوجوان در دوره معاصر، شامل مسایل اخلاقی، اجتماعی، علمی و فرهنگی و پایداری و اصلی ترین درون‌مایه‌های اشعار تعلیمی، آموزش خداشناسی، احترام به پدر و مادر، تأکید بر دوستی و علم آموزی و... است. در این جستار، جنبه های گوناگون ادبیات تعلیمی و موضوعات اجتماعی شعر کودک و نوجوان با واکاوی و تحلیل مهم ترین اشعار کودکانه از دوره مشروطه تا امروز بررسی می‌شود.
فایل word قصيده مرآت الصفاي خاقاني از ديدگاه ادبيات تعليمي | WORD
، از قابلیت های پژوهشی خوبی برخوردار است. در حقیقت قصاید خاقانی شروانی از لحاظ داشتن مفاهیم حکمی و پندگونه در خور توجّه است. به ویژه قصیده شینیه مرآت الصفای او که از اقبال ویژه ای برخوردار است، سرشار است از آموزه های حکمی و تعلیمی که در آیینه آن می توان مضمون پردازی اخلاقی و اندیشه ورزی حکمی و پندگونه خاقانی را به وضوح دید. این پژوهش با هدف تبیین تعالیم حکمی و تربیتی و آموزه های اخلاقی و با روش تحلیلی-توصیفی در قصیده مرآت الصفای خاقانی صورت گرفته است.