فایل word بررسي تاريخ‌محور تحول موضوعات شعر تعليمي قرن چهارم تا هشتم | WORD
علاوه بر حفظ بیشتر اندرزهای مشترک سده‌های پیشین، اندیشههای تعلیمی جدیدی بنا به نگرش‌های تعلیمی به شعر تعلیمی‌عرفانی فارسی افزوده شده است. در این مقاله با مطالع اکثر شعرهای این چند قرن، ادبیات تعلیمی‌اندرزی این دو دوره (سبک خراسانی و سبک عراقی) بررسی و مقایسه شده است. نتیجه این است که شعر تعلیمی با ورود عرفان و تصوف، غنای بیشتری می‌یابد و به نگرش‌های آسمانی و دگرگونی دست می‌یابد و از این راه، کمیت و کیفیت اندرزها و تعلیم اخلاقیات متعالی می‌شود.
فایل word فضيلت صبر در ادبيات تعليمي | WORD
است. بردباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاومت برای گشایش است که در آموزه‌های دینی سابقه داشته و در نزد بزرگان ادب فارسی با سه گرایشِ اخلاق دینی و انسانی در آثار شاعرانی چون فردوسی و سعدی و با گرایش اخلاق فیلسوفانه در آثار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگران و بالاخره با گرایش اخلاق عرفانی در نوشته‌های سنایی،عطار،مولوی، عزالدین‌کاشانی،حافظ و جامی آمده که تفاوتهایی با هم دارند. در این نوشتار نمونههایی از نظم و نثر آنها در مورد صبر بررسی می‌شود.
فایل word اخلاق زيستن از نگاه ناصرخسرو | WORD
ترین تکان روانی پشت‌سر خواهد گذاشت. درنگ در خویشتن نیز انسان را با کارکرد خویش در هستی (دریافتِ لحظه‌های زندگی، تلاش و کوشش، خواستن به قدر ضرورت و کفایت، زیستِ اینجایی‌ـ اندیش آنجایی و تعامل/پیوند با دیگران) آشنا می‌سازد. این منظر، آدمی را به دست یافتن به زندگیِ کیفی رهنمون خواهد ساخت. زندگی با اتکا به اخلاق زیستن، به پوچی و بی‌معنایی گرفتار نخواهد شد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیل محتواست و تاکنون اثری با این رویکرد در خصوص ناصرخسرو نوشته نشده است.
فایل word اخلاق و مولّفه هاي سنّتي و معاصر آن در شعر نيما | WORD
، «اخلاق» است. اخلاق در این دوره، در کنار مضامین سنّتی خود، مولّفههای جدیدی را که حاصل تجربه مدرنیته و به موازات آن تغییر ساختارهای اجتماعی و روابط بین فردی است، تجربه کرد؛ مولّفههایی مانند وطنپرستی، انساندوستی، آزادی و ... . این مقاله سعی دارد در کنار پرداختن به مضامین سنّتی اخلاق در شعر نیما، به بررسی مولّفههای تازهای که نتیجه این دگرگونی فکری و ادبی است، در شعر او به‌عنوان مطرحترین نظریهپرداز این تغییر و تحوّل بپردازد.
فایل word تحليل انديشه ها و اندرزهاي اخلاقي گرشاسب‌نامة اسدي در موضوع سياست مُدُن | WORD
دالت، رعیت و تدبیر است. همچنین روش انتخاب درباریان و صاحبان مشاغل مهم، چگونگی رفتار متقابل شاه و رعیت، بسط اندیشههای اخلاقی و تدبیر در کار سپاه هنگام صلح و جنگ از دیگر اندیشههای اوست. اندرزهای اسدی همگی اخلاقمحور هستند و در بخش خطاب به شاه و امیر به رعایت اخلاق دادگری و رادمردی شاه و رسیدگی به امور لشکر سخت توجه کرده است. بر اساس استخراج و تحلیل چنین اندیشهها و اندرزهایی در گرشاسب‌نامه، میتوان منظومه اخلاقی اسدی در سیاست مدن را به دست داد.
فایل word جوانمردي، مترادف ها و مؤلفه هاي آن در متون عرفاني | WORD
و برداشت و نیز یافتن معانی مؤلفه های جوانمردی در متون عرفانی است.
از بررسی متون عرفانی به شیوه کتابخانه ای این نتیجه به دست آمد چنانکه اصول اعتقادی و بیشتر فروع رفتاری صوفیه، برگرفته از تعلیمات دین مبین اسلام است، این سجیّه اخلاقی نیز از آموزه‌های قرآن مجید، احادیث نبوی و ائمه گرفته شده است و مهمترین مؤلفه های آن ندیدن خود، انصاف دادن و انصاف نخواستن، بخشش و بخشندگی، امانتداری، پاکدامنی و وفای به عهد، عیب پوشی و نگهداشت حرمت سالمندان و اکرام مهمان است.
فایل word آميختگي ادبيات تعليمي با ادبيات عرفاني در تمهيدات عين القضات همداني | WORD
از متون عرفانی به شمار می‌رود اما از آنجا که به بیان شرایط سلوک و آداب مرید و خصایص پیر می‌پردازد، مبانی تعلیمی بسیاری را بیان کرده است. صوفیه که به واقع هدف خلقت را محبت و عشق‌ورزی می‌دانند، محبت به انسان را زمینه‌ساز محبت خداوند به شمار می‌آورند؛ این گونه است که در تفکر صوفی، تعلیم هم با محبت گره می‌خورد و در حقیقت، آداب شناخت و خودسازی و حقیقت جویی همگی برگرفته از عشق و برای وصول به محبت است. در این مقاله جنبه‌های تعلیمی این اثر گرانقدر بررسی شده است.
فایل word اخلاق در مطلع الانوار اميرخسرو دهلوي | WORD
که امیرخسرو در مطلع الانوار با مشرب اخلاق عارفانه به آموزه‌های اخلاق فردی مانند شناخت هدف خلقت آدمی، خودشناسی، معرفت خداوند متعال، اخلاص، دنیاگریزی، خلوت، همت، پیروی از پیر و قناعت دعوت کرده است.
وی در اخلاق اجتماعی (با تسامح در تفکیک عناصر اخلاق فردی و اجتماعی) به سخاوت، احسان، امانتداری، احترام به پدر و مادر، حفظ جوارح از گناه و تعدّی به دیگران، آداب دوستی و مانند آنها پرداخته است.
در مجموع اخلاق در «مطلع الانوار» را میتوان اخلاق عملی تلقی کرد.
فایل word کارکردهاي تعليمي و اخلاقي عناصر چندمعنايي در شعر اخوان با تکيه بر عنصر نماد | WORD
وت است و مفاهیم تعلیمی و اخلاقی را باید در پس‌زمین شعر مشاهده کرد. برای این کار باید اسلوب عمد بیان غیرمستقیم در شعر نو را در نظر داشت. نماد عمده‌ترین شگرد هنری شاعران نوپرداز در بیان معنی در شعر معاصر به شمار می‌آید. پژوهش حاضر بر آن است تا بُعد تعلیمی و اخلاقی شعر مهدی اخوان ثالث را به بحث بگذارد و چگونگی تبلور یافتن غیرمستقیم و ضمنی مضامین اخلاقی همچون: ظلم‌ستیزی، جهل ستیزی، وطن‌خواهی، اعتراض و انتقاد به وضع موجود و... را در قالب نماد در شعر او نشان دهد.
فایل word بررسي نمود ادبيات تعليمي در شعر اخوان ثالث | WORD
کمتر نگریسته شده است. در این مقاله سعی بر آن است که جلوه‌های ادبیات تعلیمی، در اشعار اخوان بررسی شود. به همین منظور با راهبرد توصیفی، به نمود ادبیات تعلیمی در چهار مجموع ارغنون، تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم، سال دیگر ای دوست ای همسایه و زمستان پرداخته شده است. هدف این پژوهش ارائ نمونههایی از ادبیات تعلیمی در این مجموعه‌ها، بررسی فراوانی و دسته‌بندی آن‌هاست. به‌طور کلی، نمودهای تعلیمی در اشعار این مجموعه‌ها در حیط فلسفی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی است.
فایل word رويکرد اخلاقي منظومه‌هاي بزمي خواجوي کرماني | WORD
حسوس و مؤثّر است. باید اذعان کرد بسیاری از آثار ادبی ما هم به بیان عناصر، مؤلّفه‌ها و مضامین اخلاقی پرداختهاند و این تنها مختص ادبیات تعلیمی و یا عرفانی نیست و در انواع دیگر از جمله ادب غنایی و منظومه‌های بزمی نیز به چشم می‌خورد. خواجوی کرمانی شاعر بزرگ زبان فارسی نیز در آثار تعلیمی، حماسی، غنایی و از جمله منظومه‌های بزمی و دیوان خود به تناسب، مصادیق فضایل و رذایل اخلاقی را بیان کرده‌است. این پژوهش قصد دارد به نقد اخلاقی منظومه‌های بزمی خواجو بپردازد.
فایل word چهرة علم در آينة ادب عرفاني | WORD
ه هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx : تعداد صفحات : 21در گنجینه ادبی عرفانی ایران، از برخی مباحث مفهومی، چون علم و معرفت سخن به میان آمده است که در آن باره میتوان به بررسی تعاریف و رویکردهای فراوان عرفا و صوفیه پرداخت. در این نوشتار کوتاه، ناچاریم با گذر از تعاریف و دستهبندی‌های علوم، به نمونههایی از آرای صوفیان و عرفا نسبت به موضوع و از سویی دیگر، به تمایز و گاه تقابل آن با دیگر علوم رایج اشاره کنیم تا مرزهای هر دو سو تا حد امکان تبیین گردد.
فایل word مؤلفه‌هاي تعليم‌وتربيت مطلوب در گلستان سعدي | WORD
مؤلفه‌هایی تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی است. این مقاله از جمله پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوز مطالعات علوم انسانی است که به روش کیفی و با «راهبرد داده‌بنیاد» انجام شده است. در این روش، پس از گردآوری دادههای کیفی، مفاهیم مرتبط شناسایی شد. با دسته‌بندی، مقایس مفاهیم و حذف موارد تکراری، مؤلفه‌های مورد نظر ترسیم شد. در پایان این فرایند، پایه‌های اصلی نظری «تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی» شامل 68 مفهوم در قالب 14 مؤلفه تشکیل گردید.
فایل word مکتب اخلاقي خيام اصالت فايده و گريز از خودکامگي در رباعيات خيام | WORD
اقی بهره برد؛ مکتبی که اگر با مکتب های امروزی قیاس شود بیشترین شباهت را با اصول مکتب «اصالت فایده» دارد؛ در مکتب اخلاقی او، نیکی یا بدی امور، بستگی به پیامد آنها و این‌که چه میزان خوشی ایجاد می‌کنند دارد و به عقاید عمومی و تفاسیر متعدد آن وابسته نیست. خیام از اهمیت و منفعت آزادی‌های فردی برای پیشرفت جامعه به خوبی آگاه بود؛ به همین روی، در رباعیات خود کوشید فضای جمود فکری را که بر جامعه حکم‌فرما بود، در هم شکند و روحیه تساهل و مدارا را تقویت کند.
فایل word حکمتهاي تعليمي مشترک در شعر رودکي و سعدي | WORD
قی مانده نشان می دهد شعر او گنجینه ای از اندیشه، فکر، پند و حکمت است. شیخ اجل سعد ی ش یرازی نی ز با زبانی بس یار برجسته، سخنان خود را به مضامین حکیمانه می آراید. نگارندگان این نوشتار به بررسی اجمالی اندیشههای حکیمانه مشترک این دو شاعر بزرگ در محورهای ناپایداری دنی ا، غنیمت شمردن حال، ناگزیری از مرگ، مکافات عمل و... پرداختهاند. از این رو مبحث اصلی نوشتار حاضر، مضامین حکمی مشترک رودکی و سعدی است که به رغم وجود نمونههای قابل توجه، گویا تاکنون مغفول واقع شده است.
فایل word پژوهشي در قصيدة شينيه «جلاء الرّوح» جامي ازديدگاه ادبيات تعليمي | WORD
ادبیات تعلیمی فارسی دارد. دیوان جامی از نظر دارا بودن درون مایه های حکمی و مفاهیم پندگونه در خور توجّه است. قصیده «جلاءالروح» او مشهور به قصیده «شینیه» که از اقبال ویژه ای برخوردار است، سرشار از آموزه‌های حکمی و تعلیمی است که در آیینه آن می توان مضمون پردازی اخلاقی و اندیشه ورزی حکمی و پند گونه خاقانی را به آشکارا دید. هدف از نگارش این مقاله، تبیین تعالیم حکمی و تربیتی و آموزه های اخلاقی از طریق کندوکاو در قصیده شینیه «جلاء الروح» جامی است.
فایل word روضه الانوار عباسي، نظامنامة اخلاق حاکمان در عهد صفوي | WORD
نوان مهمترین نصیحه الملوک عهد صفوی و تبیین جایگاه اخلاقی "حاکم" به عنوان اساسی‌ترین شخصیت موجود در این اثر ارزشمند است. از آنجا که حاکم و حکومت اخلاق مدار، می‌تواند یکی از بن مایه های مهم ادب تعلیمی فارسی در هر دوره ای محسوب می‌شود، توجه به جایگاه خاص حاکم و حکومت در این اثر ارزشند تعلیمی و بررسی تطبیقی آن با برخی از آرای خواجه نظام الملک توسی و فارابی، حائز اهمیت است هدف از این بررسی تبیین جایگاه حقیقی روضه الانوار عباسی در سنت اخلاق نامه نویسی ایران است.
فایل word تأثيرپذيري گلستان سعدي از آموزه هاي تعليمي قابوس نامه | WORD
یان بسیاری از مسائل حکمی و اخلاقی از آن تأثیر پذیرفته است. اگر از دریچه ادبیات تعلیمی به کتاب گلستان و قابوس نامه بنگریم، به گنجینه ای سرشار از مواعظ مشترک و حکم مشابه و نکات ارزشمند تربیتی یکسان برخواهیم خورد که هر یک می تواند سرلوحه زندگی علمی و عملی بشر قرار گیرد. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی، به بررسی گلستان سعدی و قابوس نامه از دیدگاه ادبیات تعلیمی می‌پردازد تا در پایان بتوان از میزان تأثیرپذیری سعدی از قابوس نامه در خلق گلستان همیشه خوش وی آگاه شد.
فایل word ارزش هاي تعليمي امثال شاهنامه | WORD
ای را نیز بعد از فردوسی،گویندگانی گمنام در جمع بندی ماجراها در طول قرن‌ها ساخته اند. این مقاله بر آن است تا با اشاره مختصر به گونه های اول و دوم، به گونه سوم به شکل مبسوط بپردازد چه مثل های برآمده از شاهنامه در ادبیات عامیانه، اغلب کارکردی تعلیمی دارند و ایرانیان در طول قرن ها که از خلق شاهنامه و حماسه و اسطوره می‌گذرد، قضاوت خویش را در مورد این شخصیت ها به شکل عمومی و در دل این امثال بازگفته‌اند که همه حکایت از نفوذ عجیب این داستان ها در دل و ذهن آنها دارد.
فایل word لحن تعليمي در ديوان حافظ | WORD
لیمی در اشعار او معرفی میگردد و انواع لحن تعلیمی در غزلیاتش بررسی و تحلیل می‌شود. بررسی غزلیات حافظ در محور افقی و عمودی بر اساس روش توصیفی- تحلیلی نشان میدهد که حافظ از گونههای مختلف لحن در ابیات تعلیمی بهره برده است اما لحن او در برابر عموم مخاطبانش، اغلب غیرتحکمی و خیرخواهانه است. او بیشتر از طریق گزینش واژگان مناسب و دقت در نحوه چینش آنها و هماهنگ کردن موسیقی کلام و بهره‌گیری از انواع تکرارها به ایجاد لحن تعلیمی مورد نظرش دست یافته است.
فایل word مقايسة چگونگي انعکاس ادبيات تعليمي در اشعار نو و سنتي نيمايوشيج | WORD
خلاقی و به صورت نتیجه گیری بیان شده تا حدی که بعد تعلیمی شعر بر عناصر دیگر برتری یافته است اما در اشعار نو، تعالیم اخلاقی در پشت زمینه شعر قرار گرفته است و با عناصر دیگر مثل عاطفه، تصویر، روایت، گفت‌و‌گو، تجربه شاعرانه و... آمیخته شده است و گاه نمی‌‌توان تعالیم مورد نظر شاعر را به صورت مستقیم از شعر جدا کرد. این موضوع بیشتر به دلیل وحدت ارگانیک و رشد اندام وار شعر نو اوست که شاعر تنها به قصد تعلیم و بیان اندیشه، جریان شعر را آگاهانه و از پیش تعیین نکرده است.
فایل word بررسي اشعار تعليمي کودک و نوجوان در ادبيات معاصر | WORD
ان پرداخته اند، امّا در دوره کنونی بیشتر شاعران کودک به این مسأله، توجه کرده اند.
مهم ترین موضوعات شعر کودک و نوجوان در دوره معاصر، شامل مسایل اخلاقی، اجتماعی، علمی و فرهنگی و پایداری و اصلی ترین درون‌مایه‌های اشعار تعلیمی، آموزش خداشناسی، احترام به پدر و مادر، تأکید بر دوستی و علم آموزی و... است. در این جستار، جنبه های گوناگون ادبیات تعلیمی و موضوعات اجتماعی شعر کودک و نوجوان با واکاوی و تحلیل مهم ترین اشعار کودکانه از دوره مشروطه تا امروز بررسی می‌شود.
فایل word قصيده مرآت الصفاي خاقاني از ديدگاه ادبيات تعليمي | WORD
مفاهیم، از قابلیت های پژوهشی خوبی برخوردار است. در حقیقت قصاید خاقانی شروانی از لحاظ داشتن مفاهیم حکمی و پندگونه در خور توجّه است. به ویژه قصیده شینیه مرآت الصفای او که از اقبال ویژه ای برخوردار است، سرشار است از آموزه های حکمی و تعلیمی که در آیینه آن می توان مضمون پردازی اخلاقی و اندیشه ورزی حکمی و پندگونه خاقانی را به وضوح دید. این پژوهش با هدف تبیین تعالیم حکمی و تربیتی و آموزه های اخلاقی و با روش تحلیلی-توصیفی در قصیده مرآت الصفای خاقانی صورت گرفته است.
فایل word تبارشناسي ادبيات تعليمي (نگاهي به چرايي شکل‌گيري و گسترش ادبيات تعليمي در ايران) | WORD
چنین یک جامع سلسله مراتبی که در آن همواره عده‌ای برتر از دیگران قرار دارند، زبان پند و نصیحت را ناگزیر می‌سازد؛ چرا که در این فضا بالادستان که همواره خود را داناتر از دیگران می‌دانند، به خود جرأت می‌دهند با امر و نهی‌های مستقیم زیردستان خود را ارشاد نمایند و درستی و نادرستی امور را به آنها بیاموزند. با فرا رسیدن مشروطه که به حکومت استبدادی و نظام سلسله‌مراتبی پایان داد، زمینه برای گسترش و پذیرش ادبیات تعلیمی نیز پایان گرفت و این نوع ادبی به حاشیه رفت.
فایل word دستور زبان روايت در ادبيات تعليمي (با تکيه بر ساختار روايت و جايگاه روايت‌شنو در مناظرات پروين اعتصامي) | WORD
ن گونه‌ای از ادبیات تعلیمی، در گام اول به تعریف دستور زبان روایت در ادبیات تعلیمی می‌پردازد و سپس در صدد است تا ساختار روایت، موقعیت‌های روایت‌شنو (مخاطب) و محتوای این مناظرات را نیز از دیدگاه علم روایت‌شناسی مورد بررسی قرار دهد. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهدکه در ادبیات تعلیمی (روایت‌شنو) در مرکز روایت قرار دارد و نسبت به دیگر عناصر روایت برجسته تر است. همچنین در مناظرات پروین گون روایت‌شنو از نوع روایت‌شنو بیرونی است و گاه تبدیل به پنهان شنو می‌شود.
فایل word شاخص‌هاي محتوايي و صوري ادبيات تعليمي | WORD
نها تعلیمی بودن متن ادبی را منتفی می‌کند و بعضی از آنها فرعی‌اند. هدف این مقاله کشف ارتباطات تازه میان محتوا، زبان، صور خیال، موسیقی شعر، مباحث دستوری، صنایع ادبی و... با ادبیات تعلیمی است. برای هر یک از این شاخص‌ها، نمونههایی از مثنوی، رباعی، قصیده، غزل، نثر و... آورده شده است و نقاط ضعف و قوّت آنها مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. آشنایی با این شاخص‌ها، در تشخیص متن تعلیمی از غیر آن، نگاه علمی به ادبیات و شناخت بهتر بسیاری از آثار ادبی تعلیمی کمک می‌کند.
فایل word «رويکرد نصرالله منشي به ادب تعليمي در دوره سلجوقي» | WORD
را بر اهل فرهنگ و اندیشه سخت کرد. نصرالله منشی موفق شده است در سایه تحولات سیاسی سلجوقی سبک و سیاق کتاب خویش را دست کم در بخش بازتاب اندیشه به سوی نقد رفتارها پیش ببرد و حتی به آموزش شیوه های کشورداری به پادشاهان کم مایه سلجوقی دست بزند؛ حتی اگر این آموزش به زبان حیوانات باشد. هنر مترجم کلیله و دمنه استفاده از نقاب تمثیل‌های جانوری (fable) در به تصویر کشیدن اوضاع جامعه‌ای است که چندان خوشایند او نیست و کافی است گوش به فریادهای مترجم در مقدمه و متن کتاب بسپاریم.
فایل word انعکاس آموزه هاي تعليمي در خمسة نظامي | WORD
ر سیمای خردورزانه و تعلیمی آثار وی، در پسِ سخن‌پردازی های هنرمندانه اوست. نظامی با بهره‌گیری از آموزه‌های اخلاقی شعر خود را ارزش و غنای بیشتری بخشیده است. شعر او پیام جامع و جهانی دارد و مختص به تاریخ یا فرهنگ خاصی نیست. این مقاله درون مایه‌های تعلیمی منظومه‌های نظامی گنجوی را می کاود تا ارزش واعتبار هنری آثار او در همراهی با آموزه‌های تعلیمی و اخلاقی را نشان دهد واز طریق همین آموزه‌ها گرایش‌های اخلاقی، سلایق رفتاری و جهان‌بینی او را بررسی نماید.
فایل word بازنمايي اصول کلاسيسم و نئوکلاسيسم در شعر پروين اعتصامي | WORD
رزی، اخلاق‌مداری، آرمان‌گرایی و دوری از ناهنجاری گرایش دارد و در بند رستگاری ملی است. پروین میان سنت و مدرنیته ارتباطی مفید برقرار کرده است؛ یعنی هم دستاوردها و آموزه‌های سنتی را ارج می‌نهد و هم با رویِ باز به استقبال مضامین و افکار نو می‌رود، همان اصلی که در نگاه نئوکلاسیک‌ها مهم است. عقل‌ستایی و عقلانیت‌سرایی خمیرمایه اصلی شعر این شاعر عصر مشروطه است. او هم اختیار انسان را تبلیغ می‌کند و هم در انتخاب طرفین مناظره‌هایش شیوه‌ای نو و روزآمد دارد.
فایل word جايگاه خبر و انشاي طلبي در انتقال انديشه هاي تعليمي خسرو و شيرين نظامي | WORD
ا استفاده از علم معانی و ابزارهای مناسب آن مانند جملات خبری، امری و پرسشی به شیوه‌ای مؤثر، موفق به انتقال مفاهیم اخلاقی و تعلیم آنها به مخاطب خود شده‌است و در عین حال از این طریق حضور مخاطب در متن را نیز برجسته‌تر نشان داده‌است. در این پژوهش به بررسی این دسته از جملات و معانی ثانویه آنها پرداخته شده، لطایف و ظرایف سه مبحث از علم معانی یعنی جملات خبری، امری، پرسشی و نقش و تأثیر آنها در انتقال مؤثر اندیشههای تعلیمی شاعر در یک متن غنائی تبیین شده‌است.